- Konu Başlıkları
- Apostil Nedir ve Hangi Tür Belgeler İçin Geçerlidir? (Lahey Sözleşmesi Kapsamı)
- 2025'te Türkiye'de Apostil Yapılabilen Yaygın Evrak Türleri (Detaylı Liste ve Örnekler)
- 1. Kişisel Durum ve Nüfus Kayıt Belgeleri
- 2. Eğitim ve Öğrenim Belgeleri
- 3. Adli Belgeler
- 4. Noter Senetleri ve Noter Tasdikli Belgeler
- 5. Şirketler ve Ticari Faaliyetlerle İlgili Belgeler
- 2025'te Apostil Yapılamayan Evraklar ve İstisnai Durumlar
- Belgem Apostil İçin Uygun Mu? Emin Olmak İçin İpuçları
- ⚠️ Uzmanlardan Önemli Uyarı: Belge Hazırlığı ve Ön Onaylar!
- Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
- Doğru Belge, Sorunsuz Uluslararası İşlem!
Yurtdışında eğitim almak, çalışmak, evlenmek, şirket kurmak veya herhangi bir resmi işlem yapmak istediğinizde, Türkiye'de düzenlenmiş belgelerinizin uluslararası alanda tanınması için apostil tasdikine ihtiyaç duyarsınız. Peki, tam olarak hangi evraklara apostil yapılır? Hangi belgeler bu kapsama girer, hangileri girmez? 2025 yılı itibarıyla güncel durum nedir ve belge hazırlığı sürecinde nelere dikkat etmelisiniz? Bu kapsamlı rehberimizde, apostil şerhi alabileceğiniz ve alamayacağınız belge türlerini detaylı bir şekilde inceliyor, örneklerle açıklıyor ve sıkça sorulan sorularınızı yanıtlıyoruz.
[widget-133]
Apostil Nedir ve Hangi Tür Belgeler İçin Geçerlidir? (Lahey Sözleşmesi Kapsamı)
Apostil, 5 Ekim 1961 tarihli Lahey Sözleşmesi'ne (Resmi Adı: Yabancı Resmî Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi) taraf olan ülkeler arasında, bir ülkede düzenlenen resmi belgelerin başka bir taraf ülkede herhangi bir ek diplomatik veya konsolosluk onayına ihtiyaç duyulmaksızın geçerli olmasını sağlayan bir tasdik şerhidir. Apostil, belgenin üzerindeki imzanın, mührün veya damganın gerçekliğini ve belgeyi imzalayan kişinin sıfatını doğrular.
Lahey Sözleşmesi'nin 1. Maddesi, apostil şerhinin uygulanabileceği "resmi belgeleri" şu şekilde tanımlar:
- Adli Belgeler: Savcı, zabıt kâtibi veya adliye memuru (icra memuru) tarafından verilmiş belgeler de dâhil olmak üzere, devletin bir yargı organına veya mahkemesine bağlı makam veya görevli memur tarafından düzenlenmiş belgeler.
- İdari Belgeler: Doğrudan kamu idareleri tarafından düzenlenen belgeler.
- Noter Senetleri: Noterler tarafından düzenlenen veya onaylanan belgeler.
- Özel Belgeler Üzerindeki Resmi Şerhler: Kişilerce özel sıfatla imzalanmış belgeler üzerine konan ve belgenin kaydının veya belirli bir tarihte mevcut olduğunun ve imzaların doğruluğunun resmi makam ve noterlerce tasdiki gibi resmi beyanlar.
Bu tanımlama, hangi tür belgelerin apostil için uygun olduğuna dair temel çerçeveyi oluşturur. Unutulmamalıdır ki, bu belgelerin yurtdışında kullanılabilmesi için çoğu zaman hedef ülkenin diline çevrilmesi ve bu çevirinin de resmiyet kazanması gerekebilir; bu kapsamlı süreç, belgenin kendisinin apostili ile birlikte, bazen genel bir ifadeyle apostil onayı tercümesi olarak adlandırılan adımları da içerir.

2025'te Türkiye'de Apostil Yapılabilen Yaygın Evrak Türleri (Detaylı Liste ve Örnekler)
Yukarıdaki genel kategoriler ışığında, Türkiye'de 2025 yılı itibarıyla sıkça apostil yapılan bazı yaygın evrak türlerini ve örneklerini aşağıda bulabilirsiniz:
1. Kişisel Durum ve Nüfus Kayıt Belgeleri
Bu belgeler genellikle Nüfus Müdürlükleri tarafından düzenlenir ve idari belge kategorisinde Valilikler veya Kaymakamlıklar tarafından apostil edilir:
- Doğum Kayıt Örneği (Formül A)
- Evlenme Kayıt Örneği (Formül B) / Evlilik Cüzdanı (Noter onaylı sureti veya nüfus müdürlüğünden alınan kayıt örneği)
- Ölüm Kayıt Örneği (Formül C)
- Vukuatlı Nüfus Kayıt Örneği (Tüm aile bireylerini gösteren detaylı kayıt)
- İkametgah Belgesi (Yerleşim Yeri Belgesi)
- Bekarlık Belgesi (Evlenme Ehliyet Belgesi)
2. Eğitim ve Öğrenim Belgeleri
Eğitim kurumları tarafından verilen ve genellikle Milli Eğitim Bakanlığı veya Yükseköğretim Kurulu (YÖK) ile üniversite rektörlükleri/dekanlıkları tarafından ön onayları yapıldıktan sonra Valilikler/Kaymakamlıklarca apostil edilen belgelerdir:
- Diplomalar (Lise, Ön Lisans, Lisans, Yüksek Lisans, Doktora)
- Transkriptler (Not Döküm Belgeleri)
- Öğrenci Belgeleri
- Mezuniyet Belgeleri
- ÖSYM Sonuç Belgeleri (Bazı durumlarda noter onayı sonrası)
- Denklik Belgeleri (YÖK veya MEB tarafından verilen)
- MEB Onaylı Kurs Sertifikaları
3. Adli Belgeler
Mahkemeler, savcılıklar veya diğer adli makamlar tarafından düzenlenen bu belgeler, Ağır Ceza Mahkemesi bulunan yerlerdeki Adli Yargı İlk Derece Mahkemesi Adalet Komisyonu Başkanlıkları tarafından apostil edilir:
- Mahkeme Kararları (Kesinleşme şerhi ile birlikte olmalıdır)
- Boşanma İlamları (Kesinleşmiş)
- Veraset İlamları (Mirasçılık Belgesi)
- Adli Sicil Kaydı (Sabıka Kaydı) ve Arşivli Adli Sicil Kaydı
- Savcılık tarafından verilen belgeler (Takipsizlik kararı vb.)
- İcra Müdürlükleri tarafından düzenlenen belgeler
4. Noter Senetleri ve Noter Tasdikli Belgeler
Noterler tarafından düzenlenen veya kişilerce hazırlanıp noter tarafından imzası/içeriği tasdik edilen belgeler, düzenlendikleri veya onaylandıkları yerdeki Valilik veya Kaymakamlık tarafından apostil edilir:
- Vekaletnameler (Genel veya özel)
- Muvafakatnameler
- Taahhütnameler
- İmza Sirküleri / İmza Beyannameleri
- Noter Onaylı Sözleşme Suretleri
- Noter Onaylı Yeminli Tercümeler: Yabancı bir ülkede kullanılacak belgeler genellikle o ülkenin diline çevrilir. Bu çevirinin yeminli tercüman tarafından yapılması ve noter tarafından onaylanması gerekebilir. Bu noter onaylı çeviri belgesi daha sonra apostil edilebilir. Bu süreçte profesyonel bir apostil tercüme hizmeti almak önemlidir.
- Araç Satış Sözleşmeleri (Noter onaylı)
- Fatura, beyanname gibi belgelerin noter onaylı suretleri (Ticari belgelerin kendisi değil, noter onayı apostil edilebilir)
5. Şirketler ve Ticari Faaliyetlerle İlgili Belgeler
Şirketlerin resmi işlemleri için kullandığı bazı belgeler de, ilgili kamu kurumu (Ticaret Sicil Müdürlüğü, Ticaret Odası vb.) veya noter tarafından onaylandıktan sonra Valilik/Kaymakamlıkça apostil edilebilir:
- Ticaret Sicil Gazetesi Örneği (Noter veya Ticaret Sicil Müdürlüğü onaylı)
- Vergi Levhası Sureti (Noter onaylı)
- Faaliyet Belgesi (Ticaret Odası, Sanayi Odası, Esnaf Odası vb. tarafından verilip noter veya kurumca onaylı)
- İmza Sirküleri (Noter onaylı)
- Ticari Faturalar ve Menşe Şahadetnameleri gibi doğrudan ticari veya gümrük işlemleriyle ilgili belgeler genellikle apostil kapsamı dışındadır; bunlar için farklı tasdik prosedürleri (örn: Ticaret Odası onayı, Konsolosluk onayı) uygulanır. Ancak bu belgelerin noter onaylı suretleri bazı durumlarda apostil edilebilir.
2025'te Apostil Yapılamayan Evraklar ve İstisnai Durumlar
Lahey Sözleşmesi, bazı belge türlerini apostil kapsamının dışında tutmuştur. Bu belgeler için farklı uluslararası geçerlilik prosedürleri (genellikle konsolosluk tasdiki) uygulanır. İşte apostil yapılamayan başlıca evrak türleri:
- Diplomatik veya Konsolosluk Temsilcileri Tarafından Düzenlenen Belgeler: Büyükelçilikler veya konsolosluklar tarafından düzenlenen veya onaylanan belgeler (örn: konsolosluk doğum belgesi, konsolosluk evlilik belgesi) apostil edilemez. Bu belgeler genellikle kendi içlerinde veya farklı anlaşmalarla uluslararası tanınırlığa sahiptir.
- Doğrudan Gümrük veya Ticari İşlemlerle İlgili Olan İdari Belgeler: Menşe şahadetnameleri, ticari faturalar, konşimentolar gibi belgeler genellikle apostil yerine Ticaret Odaları, İhracatçı Birlikleri veya ilgili ülkenin konsolosluğu tarafından farklı şekillerde onaylanır.
- Özel Kişiler Arasında Düzenlenmiş ve Hiçbir Resmi Onay Taşımayan Belgeler: İki kişi arasında imzalanmış, noter veya başka bir resmi makam onayı olmayan adi sözleşmeler, özel mektuplar vb. doğrudan apostil edilemez. Bu tür belgelerin apostil edilebilmesi için öncelikle noter tasdiki gibi bir işlemle resmiyet kazanması gerekir.
- Kimlik Kartı, Pasaport, Ehliyet Gibi Belgelerin Asılları: Bu tür belgelerin asıllarına doğrudan apostil yapılmaz. Ancak, bu belgelerin noter onaylı suretleri (fotokopileri) idari belge niteliği kazandığı için Valilik veya Kaymakamlıklarca apostil edilebilir.

Belgem Apostil İçin Uygun Mu? Emin Olmak İçin İpuçları
Elinizdeki belgenin apostil için uygun olup olmadığından emin değilseniz:
- Belgenin Resmi Niteliğini Kontrol Edin: Belge bir kamu makamı tarafından mı düzenlenmiş veya onaylanmış? Yoksa tamamen özel bir belge mi?
- Lahey Sözleşmesi Kapsamını Gözden Geçirin: Yukarıda belirtilen ana belge kategorilerine (adli, idari, noter) girip girmediğini değerlendirin.
- Kullanılacağı Ülkenin Taleplerini Araştırın: Belgeyi sunacağınız yabancı kurum veya ülke, belgenin nasıl hazırlanması ve tasdik edilmesi gerektiği konusunda özel şartlar koşabilir.
- Yetkili Apostil Makamına Danışın: Şüphe durumunda, ilgili Valilik, Kaymakamlık veya Adalet Komisyonu'na başvurarak belgenizin apostile uygunluğu hakkında bilgi alabilirsiniz.
- Profesyonel Destek Alın: Tercüme büroları veya uluslararası hukuk danışmanları, belgenizin apostil uygunluğu ve tüm süreç hakkında size yol gösterebilir.
Apostil şerhi alındıktan sonra, belgenizin doğruluğunu ve apostilin geçerliliğini teyit etmek isteyebilirsiniz. Bu konuda apostil belge doğrulama yöntemleri hakkında bilgi edinmeniz faydalı olacaktır.
⚠️ Uzmanlardan Önemli Uyarı: Belge Hazırlığı ve Ön Onaylar!
Birçok belge, doğrudan apostil edilemez; öncesinde bazı hazırlık ve onay süreçlerinden geçmesi gerekir. Örneğin, bir üniversite diploması önce üniversite rektörlüğü/dekanlığı tarafından, bir lise diploması İl/İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından "aslı gibidir" veya "imza yetkilisine aittir" şeklinde onaylanmalıdır. Yabancı dilde kullanılacak Türkçe bir belge önce yeminli tercüman tarafından çevrilmeli, ardından bu çeviri noterden tasdik edilmelidir. Ancak bu ön onaylar tamamlandıktan sonra belge apostil için uygun hale gelir. Bu adımları atlamak, apostil başvurunuzun reddedilmesine neden olabilir.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Özel şirket sözleşmelerine apostil yapılır mı?
Şirketler arası özel sözleşmelerin asıllarına doğrudan apostil yapılmaz. Ancak, bu sözleşme noter tarafından onaylanırsa (örneğin, imza tasdiki veya suret tasdiki yapılırsa), noter onayı taşıyan bu belge daha sonra Valilik/Kaymakamlık tarafından apostil edilebilir.
Banka hesap dökümü veya referans mektubuna apostil yapılır mı?
Banka tarafından verilen bu tür belgeler, eğer bankanın imza yetkilisinin imzası noter tarafından tasdik edilirse ve bu noter tasdikli belge idari belge olarak kabul edilirse apostil edilebilir. Bazı durumlarda bankanın kendisi bu tür belgeleri Ticaret Odası gibi kurumlara onaylatıp, o onay üzerinden apostil süreci işletilebilir. Prosedür bankadan bankaya ve ülkeye göre değişebilir.
Tıbbi raporlara apostil yapılır mı?
Evet, kamu hastanelerinden veya özel hastanelerden alınan ve ilgili İl/İlçe Sağlık Müdürlüğü veya hastane başhekimliği tarafından onaylanan sağlık raporları, idari belge olarak Valilik/Kaymakamlıklarca apostil edilebilir.
Yabancı bir ülkede düzenlenmiş belgeye Türkiye'de apostil yapılır mı?
Hayır. Apostil, belgenin düzenlendiği ülkede o ülkenin yetkili makamları tarafından yapılır. Yabancı bir ülkede düzenlenmiş bir belgeye Türkiye'de apostil yapılamaz; o belgenin kendi düzenlendiği ülkeden apostilli olarak gelmesi gerekir.
Doğru Belge, Sorunsuz Uluslararası İşlem!
2025 yılında yurtdışında kullanmak üzere hazırlayacağınız belgeler için "hangi evraklara apostil yapılır?" sorusunun cevabını bilmek, sürecin en önemli adımıdır. Bu rehberde sıraladığımız belge türleri ve kategoriler, size genel bir yol haritası sunmaktadır. Ancak her belgenin ve her durumun kendine özgü olabileceğini unutmayın. Apostil edilecek belgenizin türüne, içeriğine ve kullanılacağı ülkenin özel taleplerine göre ek hazırlıklar (çeviri, noter onayı, ön onaylar) gerekebilir.
En doğru ve güncel bilgi için her zaman ilgili resmi kurumlara (Valilik, Kaymakamlık, Adli Yargı Komisyonları) veya apostil süreçleri konusunda deneyimli profesyonel danışmanlara başvurmanız, işlemlerinizin hızlı ve sorunsuz bir şekilde tamamlanmasını sağlayacaktır.